ხელოვნური ინტელექტის იმპერია: OpenAI-ს რწმენის სისტემა და მისი რეალური ფასი
კარენ ჰაო თავის წიგნში აანალიზებს OpenAI-ს როლს ხელოვნური ინტელექტის ინდუსტრიაში და მის გავლენას საზოგადოებაზე, ასევე იმ იდეოლოგიურ საფუძვლებს, რომლებიც ამ ტექნოლოგიურ იმპერიას ამოძრავებს.

ყველა იმპერიის ცენტრში დგას იდეოლოგია - რწმენის სისტემა, რომელიც ამართლებს მის გაფართოებას, თუნდაც ეს პირდაპირ ეწინააღმდეგებოდეს დეკლარირებულ მისიას. დღევანდელი ხელოვნური ინტელექტის იმპერიისთვის ეს არის AGI (ხელოვნური ზოგადი ინტელექტი) და მისი სავარაუდო სარგებელი კაცობრიობისთვის, რომლის მთავარი მქადაგებელიც OpenAI გახდა.
ბესტსელერის ავტორი კარენ ჰაო თავის წიგნში „ხელოვნური ინტელექტის იმპერია" აღნიშნავს, რომ OpenAI-მ უკვე მოიპოვა უპრეცედენტო ძალაუფლება, რომელიც აღემატება ბევრი სახელმწიფოს გავლენას. კომპანია ცვლის დედამიწის სახეს და გეოპოლიტიკურ წესრიგს.
OpenAI-ს მიერ დასახული მიზანი - შექმნას სისტემა, რომელიც ადამიანებს გადააჭარბებს ეკონომიკურად ღირებულ საქმიანობებში - უზარმაზარ რესურსებს მოითხოვს. 2029 წლისთვის კომპანია გეგმავს 115 მილიარდი დოლარის დახარჯვას. Meta-ს წელს 72 მილიარდამდე დახარჯავს, ხოლო Google 2025 წლისთვის 85 მილიარდამდე კაპიტალურ დანახარჯებს გეგმავს.
ჰაო ხაზს უსვამს, რომ ეს გზა გარდაუვალი არ იყო. არსებობს AI-ს განვითარების სხვა გზებიც - ალგორითმების დახვეწა და ეფექტურობის გაზრდა. თუმცა OpenAI-მ აირჩია სწრაფი განვითარების გზა, რამაც მთელი ინდუსტრია ამ მიმართულებით წაიყვანა.
ამ რბოლას თან ახლავს მნიშვნელოვანი ზიანი - სამუშაო ადგილების დაკარგვა, სიმდიდრის კონცენტრაცია, ფსიქოლოგიური პრობლემები. განვითარებად ქვეყნებში, როგორიცაა კენია და ვენესუელა, მუშები საათში 1-2 დოლარად მუშაობენ მავნე კონტენტის მოდერაციაზე.
ავტორი აღნიშნავს წარმატებულ მაგალითებსაც, როგორიცაა Google DeepMind-ის AlphaFold, რომელიც ცილების სტრუქტურის პროგნოზირებაში გამოიყენება და რეალურ სარგებელს ქმნის მედიცინისთვის, არ იწვევს გარემოსდაცვით ან სოციალურ პრობლემებს.
მიუხედავად იმისა, რომ ChatGPT და მსგავსი სისტემები პროდუქტიულობის გაზრდას პირდება, ყოფილი OpenAI მკვლევარები შიშობენ, რომ კომპანიამ დაიწყო მომგებიანი და არამომგებიანი მისიების აღრევა. ჰაოს თქმით, საშიშია, როდესაც რწმენის სისტემა იმდენად ძლიერია, რომ რეალობასთან კავშირი იკარგება.